Gdy 24 lutego 2022 roku za wschodnią granicą Polski wybuchła wojna, w Olkuszu niemal natychmiast powstał pierwszy w regionie punkt pomocy – zarówno tej bezpośredniej, na terenie Ukrainy, jak również w kraju, dla uchodźców ratujących życie. Współpraca władz miasta z grupą Wolontariuszy „Olkusz pomaga Ukrainie” była wzorowa, dzięki czemu pomoc, płynąca od Mieszkańców Olkusza, skutecznie docierała do osób najbardziej jej potrzebujących. Okazją do podsumowania tych doświadczeń było spotkanie Wolontariuszy z burmistrzem Romanem Piaśnikiem, zorganizowane w Podziemnym Olkuszu w symbolicznym terminie – niemal w rocznicę wybuchu wojny.
- Gdy zaraz po ataku wojsk Rosyjskich spotkaliśmy się na roboczo, by zaplanować, w jaki sposób można pomóc Ukrainie, nie spodziewaliśmy się, że Olkusz stanie się tak znaczącym centrum tej pomocy. Dostawaliśmy mnóstwo pytań, również z większych miast, jak to możliwe, że ta pomoc płynąca z Olkusza jest tak dobrze zorganizowana, a przede wszystkim skuteczna. Mogło się to udać dzięki Wam. Na każdym kroku podkreślaliśmy, że to właśnie bezinteresowne zaangażowanie Was wszystkich, grupy Olkusz pomaga Ukrainie. Bardzo Wam dziękuję za Wasze wielkie serca i życzę Wam, żeby to dobro, którym się dzieliliście, wracało do Was w każdym dniu – mówił Roman Piaśnik, burmistrz Olkusza.
Spotkanie było okazją do wspomnień – od początków działalności, czyli tworzenia tzw. „sztabu”, gdzie zbierano dary dla potrzebujących z Ukrainy. Olbrzymia fala solidarności Mieszkańców i przedsiębiorców, którzy w ogromnych ilościach przekazywali najbardziej potrzebne produkty, do dziś budzi podziw. Szybko okazało się, że pomoc potrzebna jest nie tylko na okupowanych terenach Ukrainy, ale także lokalnie. Przy wsparciu burmistrza kwestią czasu było uruchomienie drugiego punktu, tzw. „sklepiku”, gdzie uchodźcy z Ukrainy, przebywający w Olkuszu, mogli szukać pomocy. Działalność w tych punktach niezwykle zintegrowała wszystkich Wolontariuszy, którzy do dziś podtrzymują prywatne kontakty i chętnie się spotykają.
Dzięki prezentacji, przygotowanej przez jednego z Wolontariuszy – dr. Mateusza Kamionkę – który zebrał od Wolontariuszy pamiątki w postaci zdjęć, spotkanie szybko przybrało formę swobodnej opowieści o historiach, które najbardziej utkwiły w pamięci poszczególnych Wolontariuszy.
- Grupa nieformalna "Olkusz Pomaga Ukrainie" jest przede wszystkim oddolną akcją mieszkańców, jaka miała na celu pomóc w historycznym momencie naszym sąsiadom z Ukrainy. Tak jak nieraz w historii Polska, tak dziś Ukraina, walczy o swoją niezależność i europejską przyszłość. Tym bardziej słynne słowa „Za wolność naszą i waszą” nabierają nowego znaczenia. Warto jednak też podkreślić inne korzyści wynikając z tego szczególnego doświadczenia. Dziś wiemy, że mieszkańcy Olkusza i okolic, w momencie zagrożenia (powodzi, kataklizmów etc.) będą w stanie się zjednoczyć ponad wszelkimi podziałami i stworzyć, świetnie pracującą grupę kryzysową. Jest to walor bezcenny dla naszego regionu – mówi dr Mateusz Kamionka- wykładowca akademicki i członek grupy Olkusz Pomaga Ukrainie.
Niezwykle poruszające były także słowa płynące wprost z ukraińskiego miasta Niżyn od dr Yulii Kuzmenko, naczelniczki Sekcji Działalności Inwestycyjnej Wydziału Gospodarki i Działalności Inwestycyjnej Komitetu Wykonawczego Rady Miejskiej Niżyna i dr. Maxa Potapenko, wykładowcy Uniwersytetu im. Mykoły Gogola w Niżynie oraz wiceprzewodniczącego Polskiego Towarzystwa w mieście Niżyn, którzy opowiadali, jak ważna była pomoc płynąca z Olkusza. Warto bowiem przypomnieć, co pisał mer miasta Niżyn w czerwcu 2022 roku: „W wyniku ataków rakietowych i bombardowań w mieście Niżyn uszkodzono 25 bloków wielorodzinnych oraz 60 domów prywatnych, а także szkoły, przedszkola, kotłownie oraz miejski cmentarz. Od pierwszych dni wojny Wasze miasto Olkusz, reprezentowane przez grupę wolontariuszy „Olkusz pomaga Ukrainie” wielokrotnie kierowała pomoc humanitarną dla mieszkańców Nieżyna, pomagała dzieciom z sierocińca, mieszkańcom domu spokojnej starości, Niżyńskiemu Towarzystwu głuchoniemych, wojskowym z Sił Zbrojnych Ukrainy, Obrony Terytorialnej, а także mieszkańcom okolicznych wsi, które zostały szczególnie dotknięte działaniami wojennymi i okupacją”.
Ta solidarność w obliczu wojny przybierze jeszcze bliższego wymiaru, bowiem już niebawem olkuska Rada Miejska otrzyma od burmistrza Romana Piaśnika projekt uchwały o nawiązaniu oficjalnego partnerstwa między miastami Olkusz i Niżyn. Już dziś jedna z historycznych ulic w centrum Niżyna nosi nazwę „olkuskiej”.
