Iście letnia pogoda towarzyszyła uczestnikom wydarzeń, jakie odbywały się w miniony weekend w Olkuszu i pod zamkiem Rabsztyn podczas Juromanii – Święta Jury Krakowsko – Częstochowskiej. Piękne stroje sarmackie, zbrojni husarze na koniach i grzmiące armaty. Przez jeden dzień życie pod zamkiem Rabsztyn wyglądało tak, jak przed wiekami.
- Takie wydarzenia, jak Juromania, dają uczestnikom okazję do świetnej zabawy, ale też w atrakcyjny sposób przybliżają historię naszego miasta i zamku Rabsztyn, a także popularyzują wszystkie nasze atrakcje turystyczne. Jestem przekonany, że bogaty program i piękna, letnia pogoda sprawiły, że wszyscy, którzy brali udział w licznych wydarzeniach, wyjechali od nas pełni wrażeń. Serdecznie dziękuję wszystkim organizatorom i partnerom za trud włożony w przygotowanie tak atrakcyjnej imprezy. – mówi burmistrz Roman Piaśnik.
Piątek – Tajemnice bazyliki św. Andrzeja
Prawie 120 osób wzięło udział w bezpłatnym, wieczornym zwiedzaniu olkuskiej bazyliki św. Andrzeja. Uczestnicy Juromanii mieli okazję zapoznać się z historią, budową i działaniem zabytkowych organów, które prezentował pan Maciej Semla. Potem uczestnicy pod opieką olkuskich przewodników, czyli pani Agnieszki Lis i pana Henryka Witeckiego, zwiedzali zabytkową bazylikę.
Sobota – Poznaj historię Srebrnego Miasta
Wiele atrakcji czekało na uczestników Juromanii na olkuskiej starówce. Dużym zainteresowaniem cieszył się „Sarmacki namiot”, czyli stoisko grupy rekonstrukcyjnej „Bombardierzy z Krakowa”. Poza prezentacją strojów i uzbrojenia polskiej szlachty, chętni mogli przymierzać elementy zbroi. Co pewien czas rekonstruktorzy wychodzili na scenę, przybliżali historię broni palnej i oddawali salwy z replik zabytkowych pistoletów i strzelb. Wiele atrakcji czekało na chętnych na stoiskach przygotowanych przez Powiatową i Miejską Bibliotekę Publiczną w Olkuszu. Bardzo dużym zainteresowaniem cieszyły się warsztaty papieru czerpanego i kaligrafii prowadzone przez Czerpalnię Papieru „Kalander”. Warsztaty zostały zasponsorowane przez firmę Velvet Care, która także miała stoisko na rynku. Dzieci chętnie brały udział w grze terenowej „Śladami olkuskich gwarków i zabytków”, a także konkursach i warsztatach plastycznych prowadzonych przez olkuskie bibliotekarki.
Gromkimi brawami, a nawet wystrzałem z broni czarnoprochowej, zakończył się koncert Zakładowej Orkiestry Dętej ZGH „Bolesław” pod dyrekcją Waldemara Wąchały, która wykonała popularne utwory muzyki rozrywkowej i filmowej. Sponsorowany przez ZGH „Bolesław” występ orkiestry, której prezesem jest Bogusław Solecki, został poprzedzony krótkim rysem historycznym tej najstarszej orkiestry dętej na ziemi olkuskiej. Zwieńczeniem pełnego atrakcji dnia był „Szturm oddziału lisowczyków na Olkusz”, czyli rekonstrukcja ataku lisowczyków z udziałem dzieci. Dzieci dostały piankowe szable i po krótkiej lekcji fechtunku wzięły udział w potyczce okraszonej wystrzałami z broni czarnoprochowej. Poza dziećmi miasta bronili też wolontariusze, czyli uczniowie olkuskiego „Mechanika” ubrani w stroje gwarków.
W sobotę wiele osób skorzystało z możliwości bezpłatnego zwiedzania Kolekcji Minerałów Ziemi Olkuskiej i Skamieniałości Jury Krakowsko – Częstochowskiej, gdzie odbywały się także warsztaty plastyczne dla najmłodszych. Po południu w zamku Rabsztyn odbywały się warsztaty muzyczne, a wieczorem bezpłatny koncert duetu Szymiczek/Żebrowski wykonującego tradycyjną muzykę irlandzką i szkocką. Skoczne dźwięki szkockiej kobzy, fletu i gitary zachęciły część uczestników do wspólnego tańca.
Niedziela – Sarmaci w Rabsztynie
Oficjalnego rozpoczęcia imprezy dokonał Roman Piaśnik, Burmistrz Miasta i Gminy Olkusz – Dzisiaj atrakcji nie zabraknie. Będą walki na szable, pokazy jazdy konnej, a także mody historycznej, a imprezę zakończymy widowiskowym szturmem na zamek. Życzę wszystkim Państwu udanej zabawy! – mówił burmistrz Roman Piaśnik.
Widzów i rekonstruktorów powitali przedstawiciele organizatorów i partnerów wydarzenia, w tym między innymi Michał Mączka, dyrektor Miejskiego Ośrodka Kultury w Olkuszu, Jacek Bujas, dyrektor Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji, czy Jacek Sypień – prezes Stowarzyszenia „Zamek Rabsztyn” – głównego organizatora Juromanii w Olkuszu i Rabsztynie. Po części oficjalnej, prezentacji Podolskiego Regimentu Odprzodowego i Małopolskiej Chorągwi Husarskiej oraz innych grup rekonstrukcyjnych biorących udział w historycznej zabawie dokonał Alfred Pyko, prezes Podolskiego Regimentu Odprzodowego z Krakowa. Poza krakowskimi rekonstruktorami mogliśmy podziwiać między innymi „Watahę” z Tarnowa, Grupę Rafała z Radomia oraz Klan Szeligów.
Licznie zgromadzonej publiczności, chyba najbardziej podobał się pokaz Małopolskiej Chorągwi Husarskiej, której członkowie zaprezentowali gonitwę do pierścienia oraz widowiskowe ścinanie w galopie. Publiczność nagradzała brawami celne cięcia szablą rozpoławiające główki kapusty, czy jabłka. Poza husarią, swoje umiejętności jeździeckie prezentowały także piękne amazonki.
Bardzo podobały się pokazy artylerii i broni czarnoprochowej, jak również prezentacja zwyczajów i strojów sarmackich oraz pokazy walki na szable. Dużą atrakcją dla dzieci były pojedynki na plastikowe szable, a także pokaz ptaków sokolniczych.
Wielką furorę zrobiły pokazy mody historycznej w wykonaniu wolontariuszy – uczniów olkuskiego Zespołu Szkół Nr 1, przygotowane i komentowane przez rekonstruktorkę Annę Musialską. Publiczność gromkimi oklaskami nagrodziła dzielnych szlachciców, którzy zaprezentowali inscenizację „Bitwa na moście”.
Pełen atrakcji dzień zakończył widowiskowy szturm na zamek. Do udziału w rekonstrukcji udało się namówić chętnych z publiczności, którzy odgrywali rolę jeńców. Bitwa pod zamkiem nawiązywała do autentycznego wydarzenia, jakie miało miejsce jesienią 1587 roku, kiedy to wojska Andrzeja Zborowskiego próbowały zdobyć z zaskoczenia zamek broniony przez płk. Gabriela Hołubka.
Juromania to nie tylko rekonstrukcje historyczne. Dużym zainteresowaniem cieszyły się stoiska rozstawione pod zamkiem. W Mobilnym Punkcie Informacji Turystycznej, czyli stoisku promocyjnym Miasta i Gminy Olkusz, można było nie tylko otrzymać bezpłatne ulotki, foldery i mapy, ale także wziąć udział w quizie. Długa kolejka ustawiała się do stanowiska sokolnika, czyli Michaela Kempa z grupy Hawk Talk Walk, który przybliżał świat ptaków drapieżnych. Co więcej, każde dziecko mogło poczuć się jak sokolnik i po ubraniu specjalnej rękawicy potrzymać jastrzębia, sowę i sokoła wędrownego. Na stoisku stowarzyszeń „Zamek Rabsztyn” i „Wszyscy dla wszystkich” dzieciaki mogły pomalować odlewy gipsowe, wykonać sobie samodzielnie przypinany znaczek i wziąć udział w zawodach w rzucie podkową. Każde dziecko otrzymywało drobny upominek, czyli odblaskową przywieszkę „Duszek z Rabsztyna”. Prawdziwe oblężenie przeżywało stoisko Speleoklubu Olkusz, a dokładnie most linowy rozpięty pomiędzy drzewami.
Na stoisku Speleoklubu był także prezentowany sprzęt wspinaczkowy. Z kolei na stoisku Hufca ZHP Olkusz każdy chętny mógł wziąć udział w strzelaniu z łuku, przeciąganiu liny, rzutach do celu, a także grach i zabawach zuchowych. Pyszną niespodziankę przygotowały panie z Nadleśnictwa Olkusz. Na ich stoisku pod hasłem „Dobre z lasu” można było bezpłatnie skosztować wędlin, konfitur, czy soków. Z kolei na parkingu leśnym przy drodze 783 było stoisko edukacyjne Nadleśnictwa Olkusz, gdzie chętni mogli wziąć udział w grze terenowej „Poznajemy tajemnice rezerwatu Pazurek”. Wiele osób wzięło także udział w „Pikniku Questowym” na stoisku Fundacji „Mapa Pasji”. Były warsztaty tworzenia pieczątek, spotkania z pasjonatami Questowania, ciekawe konkursy i blisko 50 interesujących tras questów po Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Na stoisku firmy Velvet Care dzieci mogły wziąć udział w konkursach z nagrodami, dla chętnych był też kącik rysunkowy.
Prawie dwustu uczestników wzięło udział w Rodzinnym Rajdzie Rowerowym „Zamek Rabsztyn” oraz marszu nordic walking po rezerwacie Pazurek, czyli propozycji dla aktywnych, jaką przygotował Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Olkuszu. Wydarzeniem towarzyszącym był III Turniej Tenisowy Orlich Gniazd rozgrywany w sobotę i niedzielę na kortach OSW "Czarna Góra" w Olkuszu.
Piękna, słoneczna pogoda sprawiła, że w niedzielę prawie dwa tysiące osób skorzystało z możliwości zwiedzania zamku Rabsztyn w cenie biletu ulgowego. Dodatkową atrakcją dla zwiedzających zamek była „Kuchnia rycerska”, czyli bezpłatne warsztaty kulinarne połączone z degustacją. Każdy chętny mógł zobaczyć, jak powstają pączki, które niegdyś jadał król Katalonii, a potem ich skosztować.
Obszerną fotogalerię z Juromani 2023 znajdziecie na fanpage Olkusz Srebrne Miasto.
Organizatorem wydarzenia Juromania - Święto Jury Krakowsko – Częstochowskiej Olkusz, Rabsztyn 2023 było Stowarzyszenie „Zamek Rabsztyn”. Współorganizatorzy: Urząd Miasta i Gminy w Olkuszu, Miejski Ośrodek Kultury w Olkuszu, Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Olkuszu oraz Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Olkuszu.
Partnerzy: parafia św. Andrzeja Apostoła w Olkuszu, Zamek Rabsztyn, Nadleśnictwo Olkusz, Hufiec ZHP Olkusz, Speleoklub Olkusz, Stowarzyszenie „Wszyscy dla wszystkich”, Velvet CARE, ZGH „Bolesław”, Fundacja ZGH „Bolesław”, Kopalnia Wiedzy o Cynku, Park Linowy „Srebrny Gaj”, Fundacja Mapa Pasji, Zespół Szkół nr 1 w Olkuszu. Patronat medialny: Przegląd Olkuski i Gazeta Olkuska
Projekt realizowany przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego i Śląskiego.