W minioną sobotę odbyły się uroczystości upamiętniające 80. rocznicę bitwy o Monte Cassino na Polskim Cmentarzu Wojennym. W wydarzeniu uczestniczyli Prezydent RP wraz z Małżonką oraz Prezydent Włoch Sergio Mattarella. Wśród gości była także Teresa Musiał-Casali z Olkusza, która złożyła kwiaty na grobach poległych żołnierzy z regionu olkuskiego.
- Uroczystości przy grobach żołnierzy z ziemi olkuskiej.
- Udział Polonii mieszkającej we Włoszech.
- Symboliczne znicze zapalone przez uczniów Zespołu Szkół Nr 1.
- Historia bitwy o Monte Cassino i jej znaczenie.
W piątek, dzień przed oficjalnymi uroczystościami, uczniowie olkuskiego Zespołu Szkół Nr 1 uczcili pamięć poległych żołnierzy, zapalając symboliczne znicze pod tablicą na Starym Cmentarzu. Tablica ta poświęcona jest żołnierzom polskim – mieszkańcom Ziemi Olkuskiej, którzy polegli we Włoszech w latach 1943-1944.
Uroczystości na Monte Cassino rozpoczęły się od polowej mszy świętej w języku polskim. Prezydent Andrzej Duda w swoim przemówieniu powiedział: "W tamtych dniach, które dzisiaj wspominamy, w nocy z 17 na 18 maja 1944 roku i przez dwa następne dni, układano słynną pieśń „Czerwone Maki” o bitwie pod Monte Cassino, o bohaterstwie polskich żołnierzy (…) Są tutaj ci, którzy nigdy nie wrócili z tej wielkiej bitwy. Są tu, na tym cmentarzu, tutaj zostali."
W sobotnich uroczystościach licznie wzięła udział Polonia mieszkająca we Włoszech. Teresa Musiał-Casali wraz z mężem Francesco i synem Pietro reprezentowali Stowarzyszenie Kulturalne Polsko-Włoskie z Pontenure. Przed oficjalnymi uroczystościami odwiedzili groby mieszkańców ziemi olkuskiej, którzy polegli w walkach o Monte Cassino, składając na nich wiązanki czerwonych maków.
Bitwa o Monte Cassino, stoczona pomiędzy styczniem a majem 1944 roku, była jednym z kluczowych starć II wojny światowej. Masyw Monte Cassino, z klasztorem benedyktyńskim na wzgórzu, stanowił ważny punkt obronny niemieckiej linii Gustawa, mającej na celu powstrzymanie aliantów przed zdobyciem Rzymu. Dopiero 18 maja 1944 roku, po ciężkich walkach, 2. Korpus Polski dowodzony przez gen. Władysława Andersa zdobył Monte Cassino. W tej bitwie zginęło 923 polskich żołnierzy, 2931 zostało rannych, a 345 uznano za zaginionych.
Na Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino spoczywa 12 mieszkańców ziemi olkuskiej, wśród nich st. strz. Marian Chudziński, strz. Franciszek Barczyk, st. strz. Ludwik Duch, strz. Jan Ferdek, strz. Józef Konieczny, st. strz. Roman Maj, ppor. Szczepan Osomański, bomb. Tadeusz Oszmiański, rtm. Zbigniew Paciorek, strz. Mieczysław Panek, st. strz. Aleksander Szromnik i kpr. Wacław Wesołowski.
Warto również wspomnieć o poruczniku Józefie Lubańskim (1906-1993), który walczył pod Monte Cassino jako jedyny mieszkaniec ziemi olkuskiej w składzie elitarnej 1. Samodzielnej Kompanii Commando. Jego niezwykłe losy można poznać w lokalnej literaturze.
Fot. Teresa i Pietro Casali, arch. UMiG Olkusz
Wg inf z: UM Olkusz
