W przestrzeni publicznej pojawiły się ostatnio liczne plakaty i banery wyborcze. Zawierają one oznaczenia komitetów wyborczych i podlegają prawnej ochronie. Apelujemy o przestrzeganie przepisów związanych z wyborami.
Kilka dni temu, policjanci z komisariatu w Makowie Podhalańskim zatrzymali na gorącym uczynku mężczyznę, który zamalowywał plakaty wyborcze (komunikat:
https://sucha-beskidzka.policja.gov.pl/ksu/aktualnosci/38965,Niszczyl-plakaty-wyborcze.html
). Przypominamy, że zgodnie z kodeksem wyborczym (art. 109) każdy pochodzący od komitetu wyborczego upubliczniony i utrwalony przekaz informacji mający związek z zarządzonymi wyborami jest materiałem wyborczym i podlega ochronie prawnej. Stosownie do art. 67§1 kodeksu wykroczeń, kto uszkadza lub usuwa ogłoszenie wystawione publicznie przez instytucję państwową, samorządową albo organizację społeczną (np. partię polityczną) podlega karze aresztu albo grzywnie (sąd może nałożyć grzywnę wysokości do 5000 zł a mandat nałożony przez policjanta za to wykroczenie może wynieść 500 zł). Jeśli straty poniesione przez uszkodzenie baneru wyborczego przekraczają 500 zł (od 01.10.23r. – wartością graniczną będzie 800 zł), sprawca może odpowiedzieć za przestępstwo (zniszczenie mienia) i może zostać skazany na karę pozbawienia wolności w wymiarze od 3 miesięcy do 5 lat a w wypadku tzw. mniejszej wagi podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Kodeks wyborczy normuje (art. 110) ograniczenia w rozpowszechnianiu materiałów związanych z agitacją wyborczą. Mogą być one umieszczane na ścianach budynków, przystankach komunikacji publicznej, tablicach i słupach ogłoszeniowych, ogrodzeniach, latarniach, urządzeniach energetycznych i telekomunikacyjnych - wyłącznie po uzyskaniu zgody zarządcy lub właściciela tych obiektów. Plakaty wyborcze muszą być umieszczone w taki sposób, by można je było usunąć bez powodowania szkód. Ustawianie własnych urządzeń ogłoszeniowych w celu prowadzenia kampanii wyborczej nie może naruszać obowiązujących przepisów porządkowych. Złamanie tych zasad stanowi wykroczenie (art. 495 §1 pkt 1 kodeksu wyborczego) i grozi za to grzywna do 5000 zł. Sąd orzeka także przepadek przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia wykroczenia, lub nawiązkę w wysokości do 1500 złotych.Policja lub straż gminna jest obowiązana usuwać na koszt komitetów wyborczych plakaty i hasła wyborcze, których sposób umieszczenia może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi albo bezpieczeństwu mienia bądź bezpieczeństwu w ruchu drogowym.
Przypominamy także, że w niektórych przestrzeniach obowiązuje zakaz agitacji wyborczej. Są to tereny szkół, budynki lokali wyborczych, urzędy administracji rządowej i samorządu terytorialnego, sądy, jednostki wojskowe.
Informacja dot. umieszczania plakatów w obrębie pasa drogowego:
https://www.gov.pl/web/gddkia/umieszczanie-plakatow-wyborczych-w-pasie-drogowym
Wybory do Sejmu i Senatu RP odbędą się w niedzielę 15 października 2023 roku. W dniu głosowania oraz na 24 godziny przed tym dniem prowadzenie agitacji wyborczej, w tym zwoływanie zgromadzeń, organizowanie pochodów i manifestacji, wygłaszanie przemówień oraz rozpowszechnianie materiałów wyborczych jest zabronione.
Policjanci będą czuwać nad bezpieczeństwem i porządkiem publicznym w rejonach działania komisji wyborczych. Funkcjonariusze będą reagować m.in. na naruszenie ciszy wyborczej, zakłócenia głosowania czy pracy członków komisji wyborczej. Zwracamy uwagę, iż kto przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem przeszkadza swobodnemu wykonywaniu prawa do głosowania podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 (art. 249 kodeksu karnego). Podobnie, kto przeszkadza osobom uprawnionym w ich czynnościach polegających na monitorowaniu lub dokumentowaniu procedur wyborczych podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2 (art. 513c kodeksu wyborczego). Kto wynosi kartę do głosowania poza lokal wyborczy lub taką kartę poza lokalem wyborczym przyjmuje lub posiada, nie będąc do tego uprawnionym, podlega karze grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2 (art. 497a kodeksu wyborczego).