8 maja 2023 roku obchodzimy 78. rocznicę zakończenia II wojny światowej. Dla upamiętnienia ofiar wojny przedstawiciele władz miasta oraz organizacji kombatanckich złożyli kwiaty pod pomnikiem „Poległym za Ojczyznę i pomordowanym przez faszystów 1939-1945” w olkuskim parku.
- Pamiętamy o poległych, oddając hołd tym, którzy oddali życie za Ojczyznę, tym którzy walczyli o przyszłość Polski – o naszą przyszłość. Wśród nich było wielu mieszkańców Olkusza oraz okolicznych miejscowości. Polacy walczyli na wszystkich frontach II wojny światowej: w podziemiu, w partyzantce, ginęli w obozach koncentracyjnych i obozach jenieckich, byli rozstrzeliwani na ulicach miast, więzieni i katowani. To były walki o naszą wolność – mówi burmistrz Olkusza Roman Piaśnik.
8 maja 1945 roku o godzinie 22:43 czasu środkowoeuropejskiego, a 0:43 czasu moskiewskiego podpisany został akt w sprawie bezwarunkowej kapitulacji Niemiec. Trwający przez blisko sześć lat największy konflikt zbrojny w dziejach świata pochłonął według różnych szacunków od 50 do 78 milionów ofiar. W tej najbardziej krwawej wojnie w historii dziejów ludzkości życie straciło prawie 6 milionów naszych obywateli, w tym ponad 3 miliony obywateli polskich narodowości żydowskiej.
Dzień Zwycięstwa – bo tak nazwany został dzień kapitulacji Niemiec – jest niezwykle istotny w historii wszystkich Polaków, również olkuszan, których nie ominęły tragiczne wydarzenia II wojny światowej.
Symbolem pamięci jest pomnik „Poległym za Ojczyznę i pomordowanym przez faszystów 1939-1945”, jaki został uroczyście odsłonięty w 1961 roku na olkuskim rynku. Inicjatorami budowy pomnika byli mieszkańcy ziemi olkuskiej, którzy przeżyli wojnę i okupację, a poprzez ufundowanie pomnika chcieli oddać hołd poległym i pomordowanym. Autorem pomnika był olkuski artysta rzeźbiarz Władysław Marczukiewicz (1920 – 1974), który podczas wojny walczył w szeregach Wojska Polskiego. Jesienią 2011 roku, z racji na prace przy rewitalizacji olkuskiej Starówki, pomnik został zdemontowany. Wtedy pod pomnikiem odkryto kilkadziesiąt urn zawierających ziemię z pobojowisk i miejsc martyrologii II wojny światowej. Zostały one umieszczone pod pomnikiem, który po zakończeniu renowacji w 2013 roku został ustawiony w Parku Miejskim.
Zachęcamy do zobaczenia krótkiego filmu opowiadającego o tym, jak wyglądał wybuch wojny i pierwsze lata okupacji w Olkuszu. Film został zrealizowany przez Powiatową i Miejską Bibliotekę Publiczną w Olkuszu. Zobacz
tutaj
.Warto także obejrzeć wystawę planszową „Olkusz i ziemia olkuska podczas II wojny światowej”, jaka została przygotowana z okazji 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Wystawę w wersji elektronicznej można zobaczyć
tutaj
.Zachęcamy również do zapoznania się z filmami dokumentalnymi dotyczącymi II wojny światowej na ziemi olkuskiej, jakie można obejrzeć na kanale olkuskiego koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Zobacz
tutaj
.
